Rác thải nhựa là chỉ những vật phẩm được làm bằng nhựa, chủyếu là các vật dụng bằng nhựa PE và bị thải ra ngoài bên môi trường sau khi hếtgiá trị sử dụng hoặc không còn giá trị sử dụng. Cụ thể như là các túi nhựa, cácloại ống hút nhựa, các loại vỏ chai nhựa như vỏ chai mắm, muối, các chất dẻotổng hợp,…
Các loại rác thải nhựa mặc dù vẫn sẽ bị phân hủy dưới ánh sáng củamặt trời, tuy nhiên quá trình để chúng phân hủy sẽ phải tính bằng hàng trăm năm,thậm chí là qua hàng ngàn năm.
Các tờ báo cáo của Môi trường Liên Hiệp Quốc về tình hình rác thảinhựa trên thế giới cho chúng ta thấy rằng: mỗi một năm thế giới sẽ sử dụng đến500 tỷ túi nhựa và 40% số nhựa đó được sản xuất ra nhưng lại không được sử dụngđến. Chỉ riêng tại Việt Nam cứ mỗi năm chúng ta thải ra môi trường khoảng 1.8triệu tấn nhựa với khoảng 730.000 tấn rác thải nhựa bị đổ lén ra biển.
Có thể nói rằng, tình trạng sản xuất tiêu dùng đồ nhựa đang tănglên không ngừng tứ đó các loại rác thải nhựa cũng được sinh ra, nếu như ta khôngcó các biện pháp xử lý kịp thời thì chẳng mấy chốc môi trường sống của chúng tasẽ ngập tràn toàn các loại rác thải nhựa.
Rác thải nhựa trôi nổi trên mặt nước và nằm dưới đại dương
Các loại rác thải nhựa được sinh ra từ nhiều nguồn khác nhau,trong đó chủ yếu đến từ:
· Các loại rác thải sinh hoạt như là túi nilon, các loại chai nhựa, ốnghút bằng nhựa v.v….
· Các loại rác thải từ các hoạt động sản xuất, thi công trong cácnhà máy, xí nghiệp, trong các khu công nghiệp chế xuất v.v…
· Rác thải nhựa từ các hoạt động của hành khách trong các khu du lịch,các dịch vụ như là cốc nhựa dùng 1 lần, ống hút, chai nước, hộp đựng thức ăn bằngnhựa…
· Các loại rác thải y tế được sinh ra từ các hoạt động chuyên mônnhư găng tay, chai thuốc, lọ thuốc, ống tiêm… và từ các hoạt động lưu trú củanhân viên, bệnh nhân, người nhà của bệnh nhân…
· Các loại rác thải bao bì trong vận chuyển, túi gói hàng order,các loại hộp nhựa đồ chơi,…
Lượng rác thảinhựa y tế thải ra mỗi ngày là rất lớn, đặc biệt đây là loại chất thải đòi hỏiphải có quy trình thu gom, xử lý nghiêm ngặt. (Nguồn ảnh: Môi trường 24h)
Theo các báo cáo của Môi trường Liên Hiệp Quốc vào năm 2018 chothấy: từ những năm 1950 cho đến năm 2017, các sản lượng nhựa trên thế giới đãtăng từ 1,5 triệu tấn/năm và đã lên đến 380 triệu tấn/năm tính đến đầu năm 2017.Trong đó chỉ có khoảng 9% nhựa là được tái chế lại và 12% số đó là bị thiêuhủy, còn lại lên đến 79% các loại rác thải nhựa được xử lý xơ xài theo kiểuchôn lấp hoặc bị thải bỏ ra bên ngoài môi trường.
Chính do những loại rác thải nhữa đã bị ném ra ngoài môi trường vàxử lý bằng cách thiêu đốt, chôn lấp đó đang gây ảnh hưởng trầm trọng đến sứckhỏe đời sống của sinh vật trên trái đất.
Các loại rác thải nhựa khi bị thải ra bên ngoài môi trường nếu bịchôn lấp thì theo thời gian sẽ bị phân rã thành các mảnh nhựa nhỏ hơn với nhiềukích thước từ micro, nano cho tới pico….
Các mảnh vi nhựa này sau đó sẽ từ từ lẫn vào trong môi trườngnước, đất, không khí… điều này sẽ khiến cho các sinh vật ăn phải. Do các mảnhvi nhựa này không thể bị phân hủy khi ở trong cơ thể sinh vật cho nên khi conngười ăn phải các loại sinh vật này và sẽ gián tiếp đưa các hạt vi nhựa này vàocơ thể, điều này đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người.
Còn với các loại rác thải nhựa mà được xử lý theo hình thức thiêuhủy thì sẽ sinh ra các loại khí độc bao gồm khí dioxin, khí furan… các loại khínày sẽ làm ảnh hưởng đến tuyến nội tiết, làm giảm các khả năng miễn dịch, cộinguồn gây ra bệnh ung thư…
Trong đó có một số loại túi nilon có thể lẫn lưu huỳnh, thậmchí là dầu hỏa nguyên chất, nên khi bị đốt cháy gặp hơi nước sẽ tạo thành axitsunfuric (H2SO4) gây ra các cơn mưa axit rất nguy hiểm.
Ngoài ra, cũng theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinhhọc và Thực phẩm – Đại học Bách Khoa Hà Nội): Nhiều sản phẩm từ nhựa kém chấtlượng trong quá trình sử dụng sẽ sản sinh ra các chất độc hại như là BPA làchất cực độc, gây ra các bệnh lý cực kỳ nguy hiểm ở người như là vô sinh, bệnh tiểuđường, bệnh ung thư…
